“Kiezen tussen economie en gezondheid is een duivels dilemma. Hoe vinden we de juiste balans?” Dit zei Bryan Renten, voorzitter van de Vereniging Surinaams Bedrijfsleven (VSB) als reactie op een mening dat bedrijfsleven organisaties zich meer focussen op het openstellen van de economie dan de gezondheid in ons land. Als Suriname nog een maand in een total lockdown is, kan volgens Renten worden verwacht dat meer dan 25 procent van de kleine ondernemingen over de kop gaat.
Er zijn geen exacte statistieken hoeveel bedrijven in de problemen zijn gekomen en hoe groot de impact van de COVID-19 crisis op de economie is. Renten verwijst naar de praktijk. Er zijn bedrijven als de SLM bijvoorbeeld en andere toeristische organisaties die al vier maanden geen inkomsten verdienen, maar wel werknemers moeten betalen. “We hebben bedrijven van verschillende groottes in Suriname en sommige bedrijven hebben reserves en kunnen makkelijker hun werknemers doorbetalen. Maar als je een kleine onderneming hebt en je hebt vier tot vijf maanden zero inkomsten, verdampen al je reserves.” Volgens Renten zijn werkgevers dan genoodzaakt hun medewerkers eerst te vragen verlof op te nemen, vervolgens vragen zij hen genoegen te nemen met minder salaris en dan komt de derde onvermijdelijke stap van ontslag, als dit te lang duurt en er geen inkomsten zijn verdiend. “Zo gauw je geen inkomsten heb, sta je al op de rand van inkrimpen”, vult Wilgo Bilkerdijk voorzitter van de Associatie van Surinaamse Fabrikanten (ASFA) aan.
Renten geeft aan dat zij die in overheidsdienst zijn en maandelijks hun salaris bijgeschreven krijgen, moeten beseffen dat het niet zo vanzelfsprekend is, daar de inkomsten van de belastinginkomsten met 50 procent zijn teruggevallen. “De salarissen worden betaald met belastinginkomsten van economische activiteiten die enorm zijn teruggevallen de afgelopen vier maanden.”
Er zal een herstructureringsprogramma moeten komen, voor een goed vangnet voor de sociaal-zwakkeren en stimulering aan bedrijven om weer te kunnen ondernemen. Hoe lang het zal duren voor de economie zich hersteld, zal volgens Renten veel afhangen van de beleidsprogramma’s die de komende regering zal uitvoeren en hoe lang deze pandemie voortduurt. “Sommige sectoren zullen langer last ondervinden dan andere.”
Kleine ondernemingen hebben daarbij zonder meer een financiële injectie van de overheid nodig, zegt ASFA-voorzitter Bilkerdijk. Er is met het ministerie van Financiën gesproken over financieringsopties voor bedrijven door het opzetten van een productiefonds van SRD 300 miljoen. “Voor ons gaat het om twee zaken: een financiële injectie van door COVID-19 getroffen bedrijven, waarvan de meesten in de toerisme-industrie zitten. En een handreiking in termen van soft loans. Daarvoor zou het productiefonds worden ingezet, zodat de economie weer kan aanzwengelen.”